Modern zamanlarda sanayileşme ve şehirleşme bizi kırmızı, mavi ve beyaz LED’ler gibi yapay ışıkları kullanarak iç mekanlarda bitki yetiştirmeye yönlendiriyor. Yapay ışık, bitkileri güneş gibi yetiştirebilir mi?
Modern zamanlarda sanayileşme ve şehirleşme bizi kırmızı, mavi ve beyaz LED‘ler gibi yapay ışıkları kullanarak iç mekanlarda bitki yetiştirmeye yönlendiriyor.
Yapay ışık, bitkileri güneş gibi yetiştirebilir mi?
Doğal güneş ışığının tüm etkilerini anlamaktan hala çok zor. Bitkilerin son on milyon yıldır güneş ışığı altında en iyi şekilde geliştiği göz önüne alındığında, yetiştiriciliği yapılan bitkilerde güneş ışığına en yakın ışığın kullanılmasında doğru yöne gideceğimiz kesin görünüyor.
Sera ve bitki fabrikası gibi kapalı tarım tesislerinde güneş ışığı bitkilere tamamen ulaşamaz. Bu sebeple kapalı tarım tesislerinde yapay ışık kaynaklarından destek alınmalıdır.
Bitkiler için güneş ışığına en yakın ışık Seoul Semiconductor firması tarafından geliştirilen SunLike serisi LED’ler (Şekil 1) tarafından sağlanıyor.
Şekilde gösterilen kırmızı noktalı çizgi doğal güneş ışığının spektrumudur. Görüldüğü üzere, SunLike‘ın spektrumu güneş ışığına çok yakındır.
Şekil 1. Seoul Semiconductor’ın Sunlike serisi LED’leri ve standart Beyaz LED’in spektrumu
SunLike, diğer yapay ışık kaynaklarına kıyasla bitkiler üzerinde ne gibi değişiklikler yaratır?
Karşılaştırma için genç marul bitkileri SunLike ve standart beyaz LED’lerin altında test edildi.
Şekil 2. Beyaz LED’ler ve SunLike altında iki hafta boyunca yetişen genç marul bitkisi
a) Bitki büyümesi (taze ağırlık; *** istatistiki önemi belirtir (p <0.5).
b) Marul yapraklarındaki flavonol seviyesi, Dualex (birim yok) ile ölçülür.
Farkı görebiliyor musunuz?
SunLike altında sadece 2 hafta yetişen marul yüzde 13,5 daha fazla ağırlık kazanmıştır. SunLike’ın etkisi büyüme ile sınırlı değil, aynı zamanda besleme kalitesini de koruyor. SunLike, beyaz LED’lere kıyasla bitkilerde yüzde 41 daha yüksek flavonol (flavin içeren bir protein) birikimi sağlıyor.
Güneş ışığının sadece bitkilerde değil bu gezegendeki her şeyde önemli etkileri olduğunu unutmamak gerekiyor.
Jinwon Kim, Ph.D.
Biyolog
Hocam iyi günler. Elektrik-elektronik mühendisliği öğrencisiyiz. Proje tasarımı dersimiz için başlıkta belirttiğim konuyu ele aldık. Bize bu konuda bilgilendirme yapabilir misiniz? Prototip bir sera yapacağız içerisinde bitki gelişimine etkisi olarak domatesi seçeceğiz örneğin bir mavi led bir kırmızı led. Böyle bir etkiyi görebilmek için hangi renk ledi seçmeliyiz. Üzerine seraya sıcaklık ve nem sensörlerini ekleyerek sera içindeki bilgiyi panele yazdırmak istiyoruz. Sadece bitki ve led konusunda bilgimiz yok. Yardımlarınızı bekliyoruz. Teşekkürler.
Merhaba, internet sitemizde sağ üst köşedeki arama formuna “bitki” yazarak ihtiyaç duyduğunuz tüm bilgilere erişebilirsiniz.