Vantablack, bir İngiliz şirketi olan Surrey NanoSystems tarafından 2014 yılında geliştirilen süper siyah kaplamadır. Bu kaplamanın uygulandığı malzemeler, ışığın yüzde 99,965’ini emer. Bu da onu insan yapımı bilinen en siyah kaplama haline getirir.
Vantablack, bir İngiliz şirketi olan Surrey NanoSystems tarafından 2014 yılında geliştirilen süper siyah kaplamadır. Bu kaplamanın uygulandığı malzemeler, ışığın yüzde 99,965’ini emer. Bu da onu insan yapımı bilinen en siyah kaplama haline getirir.
Vantablack, Vanta kısaltması ve İngilizce’de siyah anlamına gelen Black kelimesinin birleşiminden oluşturulmuştur. Vanta’nın açılımı Vertically Aligned Nano Tube Array’dir ve Türkçe’de Dikey Hizalanmış Nano Tüp Dizisi anlamına gelir.
Işık, bir nesneden yansıyarak insan gözüne ulaşır. Nesneleri görünür yapan da tam olarak budur. Siyah ise basitçe ışığın emilmesi sonucu göze ulaşamamasıdır. Yine de siyah nesneler insan gözü tarafından görülebilir. Bunun nedeni siyah nesne, kaplama ya da boyaların tamamen ışık emici bir maddeden yapılmamasıdır.
Vantablack, hiçbir ışığın geri yansımamasını sağlar. Vantablack’i bu kadar siyah yapan şey maddenin fiziksel özelliğidir.
Vantablack, dikey olarak hizalanmış ve yoğun bir şekilde paketlenmiş karbon nanotüplerden yapılmıştır. Her santimetrekare içerisinde yaklaşık bir milyar nanotüp vardır. Nanotüp dizisi, ışık parçacıklarının tüpler arasındaki boşlulara girmesine ve burada tekrar tekrar yansımasına neden olur. İçeride sonsuza kadar yansıyan ışık sonunda ısıya dönüşür. Çok düşük miktardaki yansıyan ışık ise nanotüplerin en tepelerine çarpan hafif parçacıklardan gelir.
Vantablack, yalnızca görünür ışığı emmekle kalmaz ultraviyole ve kızılötesi radyasyonu da aynı oranda emer. Vantablack kaplanmış bir yüzeye güçlü bir lazer ışığı tutulsa bile bir hiç görülecektir.
Vantablack, tıpkı siyah kadife bir yüzey gibi görünür. Yanında başka siyah malzemeler varsa onlar gri gibi görünür. Vantablack, üç boyutlu nesnelere uygulandığında gölgeler ve vurgular görünmeyecektir. Bu yüzden vantablack kaplı nesneler şekilsiz ve iki boyutlu bir görünüme sahip olur.
Vantablack kaplama, yalnızca özel bir reaktörde yüksek sıcaklık altında uygulanabilir. Boya formunda yüzeye püskürtülmesi için de bazı alternatif yöntemler geliştirilmiştir.
Vantablack, yaygın ticari satış için mevcut değildir. Kullanımı için lisanslanması gereklidir. Vantablack’in fiyatı hiçbir zaman gerçekten açıklanmasa da çok pahalı bir kaplama olduğu bilinmektedir.
Vantablack, başlangıçta uydularda taşınan kara cisim kalibrasyon sistemleri için geliştirilmiştir. Günümüzde ise derin uzay görüntüleme, otomotiv algılama, optik sistemler, mimari, sanat ve estetik gibi çeşitli uygulamalarda kullanılmaktadır.
